1. หตฺถิทายกตฺเถรอปทานํ
[1]
‘‘สิทฺธตฺถสฺส ภควโต, ทฺวิปทินฺทสฺส ตาทิโน;
นาคเสฏฺโฐ มยา ทินฺโน, อีสาทนฺโต อุรูฬฺหวาฯ
[2]
‘‘อุตฺตมตฺถํ อนุโภมิ, สนฺติปทมนุตฺตรํ;
นาคทานํ [อคฺคทานํ (สี. ก.)] มยา ทินฺนํ, สพฺพโลกหิเตสิโนฯ
[3]
‘‘จตุนฺนวุติโต กปฺเป, ยํ นาค [ทาน (สี. ก.)] มททิํ ตทา;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, นาคทานสฺสิทํ ผลํฯ
[4]
‘‘อฏฺฐสตฺตติกปฺปมฺหิ, โสฬสาสิํสุ ขตฺติยา;
สมนฺตปาสาทิกา นาม, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
[5]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส, วิโมกฺขาปิ จ อฏฺฐิเม;
ฉฬภิญฺญา สจฺฉิกตา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา หตฺถิทายโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
หตฺถิทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ปฐมํฯ
2. ปานธิทายกตฺเถรอปทานํ
[6]
‘‘อารญฺญิกสฺส อิสิโน, จิรรตฺตตปสฺสิโน [ฌายิโน, เมตฺตจิตฺตตปสฺสิโน (สฺยา.)];
พุทฺธสฺส [ธมฺมสฺส (สฺยา. ก.)] ภาวิตตฺตสฺส, อทาสิํ ปานธิํ อหํฯ
[7]
‘‘เตน กมฺเมน ทฺวิปทินฺท, โลกเชฏฺฐ นราสภ;
ทิพฺพยานํ [สพฺพํ ยานํ (สี.)] อนุโภมิ, ปุพฺพกมฺมสฺสิทํ ผลํฯ
[8]
‘‘จตุนฺนวุเต อิโต กปฺเป, ยํ กมฺมมกริํ ตทา;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, ปานธิสฺส อิทํ ผลํฯ
[9]
‘‘สตฺตสตฺตติโต กปฺเป, อฏฺฐ อาสิํสุ ขตฺติยา;
สุยานา นาม นาเมน, จกฺกวตฺตี มหพฺพลาฯ
[10]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา ปานธิทายโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
ปานธิทายกตฺเถรสฺสาปทานํ ทุติยํฯ
3. สจฺจสญฺญกตฺเถรอปทานํ
[11]
‘‘เวสฺสภู ตมฺหิ สมเย, ภิกฺขุสงฺฆปุรกฺขโต;
เทเสติ อริยสจฺจานิ, นิพฺพาเปนฺโต มหาชนํฯ
[12]
‘‘ปรมการุญฺญปตฺโตมฺหิ, สมิติํ อคมาสหํ;
โสหํ นิสินฺนโก สนฺโต, ธมฺมมสฺโสสิ สตฺถุโนฯ
[13]
‘‘ตสฺสาหํ ธมฺมํ สุตฺวาน, เทวโลกํ อคจฺฉหํ;
ติํสกปฺปานิ เทเวสุ, อวสิํ ตตฺถหํ ปุเรฯ
[14]
‘‘เอกตฺติํเส อิโต กปฺเป, ยํ สญฺญมลภิํ ตทา;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, สจฺจสญฺญายิทํ ผลํฯ
[15]
‘‘ฉพฺพีสมฺหิ อิโต กปฺเป, เอโก อาสิํ ชนาธิโป;
เอกผุสิตนาเมน, จกฺกวตฺตี มหพฺพโลฯ
[16]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา สจฺจสญฺญโก เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
สจฺจสญฺญกตฺเถรสฺสาปทานํ ตติยํฯ
4. เอกสญฺญกตฺเถรอปทานํ
[17]
‘‘ทุมคฺเค ปํสุกูลิกํ [ปํสุกูลกํ (?)], ลคฺคํ ทิสฺวาน สตฺถุโน;
อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวาน, ปํสุกูลํ อวนฺทหํฯ
[18]
‘‘เอกตฺติํเส อิโต กปฺเป, ยํ สญฺญมลภิํ ตทา;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ
[19]